Discussiemiddag omgevingswet en participatie
Op 23 maart 2023 vond deze discussie plaats. Wij zijn zeer tevreden over de discussie en denken dat deze een bijdrage levert aan de participatie mogelijkheden onder de nieuwe omgevingswet. Hoewel die wet pas op 1 januari volgend jaar ingaat, staat bij veel gemeenten het participatiebeleid al in de steigers. Maar ook andere betrokkenen zijn bezig met participatie. Vanuit veel groepen waren mensen aanwezig bij deze discussie en dat leverde veel goede informatie op. Maar hopelijk vooral ook begrip voor elkaar. Want die lijkt ons noodzakelijk voor een goede invulling van participatie trajecten.
De Powerpoint presentaties:
Saskia Bisschops
Irma Dekker
Kors Visscher
Teun van Gelder
foto’s pdf
Prof. Arnoud Lagendijk (Radboud Universiteit, GPM) zal de dag voorzitten
Programma
I. De mogelijkheden van de wet
Inleiding door drs. Saskia Bisschops (Open Universiteit)
Eerste reactie door Irma Dekker (Informatie Punt voor de LeefOmgeving, min. Binnenlandse Zaken)
Gevolgd door een discussie met de zaal.
II Participatie in de praktijk
Inleiding door drs. Kors Visscher (Universiteit voor Humanistiek)
Inleiding door Teun van Gelder (Adviseur participatie, gemeente Nijmegen)
Forum met:
Teun van Gelder (Adviseur partcipatie, Gemeente Nijmegen)
Floortje van Sambeek (Van de Klok, onder voorbehoud)
Léonie Schuyt-Overgoor (Wijkraad Lent)
drs. Kors Visscher (Universiteit voor Humanistiek)
Ook bij deze discussie wordt de zaal betrokken!
Voor wie is de discussiemiddag?
Gemeenten (politiek en ambtelijk)
Een gemeente werkt voor een belangrijk deel voor haar inwoners. Gemeenten willen daarom hun burgers steeds meer betrekken bij het formuleren van het beleid. Die burgers zijn het natuurlijk lang niet altijd met elkaar eens, hetgeen participatie lastiger maakt. Daarnaast dient de gemeenten ook andere belangen in het oog te houden. Juist in een tijd waarin nogal wat burgers zich niet gehoord voelen, is het zaak dat echt naar burgers wordt geluisterd.
NGO’s
In de omgevingswet komen veel beleidsvelden samen. Daardoor hebben ook veel belangengroepen en NGO’s er mee te maken. Niet alleen natuur en milieuorganisaties, maar ook NGO’s die zich bezig met bijvoorbeeld verkeer of cultuurhistorie. Zij mogen een procedure verwachten waarin ze serieus genomen worden. Hetgeen natuurlijk iets anders is dan “je zin krijgen”. Een goede participatie moet met dit spanningsveld om kunnen gaan.
Bewoners
Voor bewoners in de buurt van een nieuwbouwproject geldt in grote lijnen hetzelfde als voor NGO’s. Maar als omwonenden heb je nog directer te maken met het project. Bijvoorbeeld de (over)last die wordt veroorzaakt voelen zij direct. Ze zijn daardoor erg kwetsbaar en voor hun vertrouwen is het belangrijk dat ze zich gehoord voelen.
De bouwwereld
Welbeschouwd daagt de overheid initiatiefnemers van projecten uit om een goed participatieproject in de procedure op te nemen. Ook deze partijen – zoals bijvoorbeeld projectontwikkelaars – zien vaak de positieve kanten van een zo’n participatietraject. Niet alleen voorkomt het nogal eens tijdrovende juridische procedures, maar inbreng vanuit de samenleving – bijvoorbeeld belangengroepen en omwonenden – kan het plan versterken. Bijvoorbeeld omdat ze specifieke kennis hebben. Gevaar is dat de initiatiefnemer tegenover de omgeving komt te staan. Zij moeten immers de gewenste aanpassingen in het plan uitvoeren en hebben dus ook te maken met bijvoorbeeld de kosten ervan. Een goed participatietraject moet hiermee kunnen omgaan.
Wetenschap
De burger wil steeds meer invloed op z’n omgeving. Tegelijkertijd zien we het wantrouwen onder de burgers groeien. Voer voor wetenschappers kortom. Hoe betrekken we de burger bij de inrichting van stad en dorp? En hoe voorkomen we dat diezelfde burger teleurgesteld en misschien wel gefrustreerd afhaakt? Dat er wel participatie is maar dat er niet echt geluisterd wordt? Het vraagt om realistische participatie trajecten waarin de burger serieus genomen wordt, maar zich ook realiseert dat hij niet altijd z’n zin krijgt. Of zij haar zin natuurlijk. Iets voor wetenschappers om de tanden in te zetten.