Gascentrale

Zie ook de reacties onder dit artikel

Er is de laatste maanden veel ophef om een bestemmingsplan voor een nieuwe gascentrale op het Engie terrein die het college van BenW wil goedkeuren. XR Rebelion plant een demonstratie en Tegengas wil een referendum over dit onderwerp afdwingen.

Voor ons als Milieucentrum de Broeikas en Milieudefensie Nijmegen ligt het allemaal nog niet zo helder. Enerzijds klinkt het niet logisch om nu nog een gascentrale te bouwen, terwijl juist van fossiele brandstoffen af willen. Maar juist die gascentrales kunnen ook een belangrijke rol spelen bij het uitfaseren van fossiel en de overstap naar waterstof. Het levert ons de volgende overwegingen op.

De nieuwe gascentrale wordt gepresenteerd als een stap op weg naar waterstof. Het gas kan met enkele aanpassingen worden vervangen door waterstof en dat is hier ook de bedoeling. Deze redenering lijkt zonder verdere onderbouwing afgeserveerd te worden als een smoes om gas te kunnen blijven gebruiken. Terwijl er duidelijke aanwijzingen zijn dat hier wel werk van wordt gemaakt. Wie de kaartjes van het Rijk bestudeert ziet dat Nijmegen – en om precies te zijn het Engie terrein – een rol krijgt in de plannen van het Rijk ten aanzien van waterstof.
(tkijk hier voor meer info over de rijksplannen )

Dat komt terug in de overwegingen van het college van BenW, waarin wordt gesteld dat het Rijk met een aanwijzing zal komen als de gemeente niet meewerkt. Oftewel dat het Rijk de beslissing van Nijmegen simpelweg overrulet. Als gemeente kun je dan twee dingen doen: je oorspronkelijke plan doorzetten en je laten overrulen zodat de verantwoordelijkheid bij het Rijk komt te liggen. Of meegaan met het Rijk en proberen daarbinnen de plannen nog wat te beïnvloeden. Het college van BenW kiest voor het laatste. Dat is een keuze die gemeenten vaker maken in dit soort gevallen. Overigens gaat het Rijk er van uit dat de overstap naar waterstof al eerder dan in 2045 wordt gemaakt. En dat dus een vergunning tot 2045 wel erg lang lijkt.

Opvallend is dat ook de gemeenteraad veel partijen negatief staat tegenover de gascentrale. Je zou tegenstand tegen fossiele energie juist verwachten van Groenlinks en D66, maar in dit geval zijn het – naast de Partij voor de Dieren – juist de rechtse partijen die met de kritiek komen. Zij brengen wel een nieuw punt in, namelijk de luchtkwaliteit in Nijmegen west. De gascentrale komt bovenop de overlast die deze buurt al ondervindt van de industrieterreinen hier. Het college wijst er op dat een gascentrale minder vervuilend is dan de kolencentrale die hier tot voor kort stond. Maar op een plek waar de lucht al slecht is kan het dan toch nog altijd te veel zijn.
Hier vind je de reactie van het college op vragen uit de gemeenteraad.

Het roept de vraag op of een referendum niet beter kunt richten op het Rijk in plaats van op de gemeente. De beslissing voor de gascentrale lijkt vooral daar te zijn genomen. Het kan ook verklaren waarom in Nijmegen de gascentrale pas zo laat in beeld kwam. Heeft men de keuze eerst zo lang mogelijk willen verhullen of kwam pas gedurende het hele proces de insteek van het Rijk op tafel en werden de plannen daarom op het laatst aangepast?

Als Nederland van vandaag op morgen stopt met fossiele brandstoffen heeft dat enorme consequenties. Als het al kan. Er wordt niet voor niets gesproken over uitfaseren. De keuze voor een gascentrale, die op termijn kan worden ingezet voor waterstof klinkt dan niet onlogisch. Waarbij je natuurlijk wel moet eisen dat er zo groen mogelijk gas wordt gestookt en zeker geen Gronings gas. Ook Milieudefensie ziet deze gascentrales als een goed flexibel alternatief, bijvoorbeeld voor kernenergie:
“Gascentrales zijn flexibel. Afhankelijk van de vraag kunnen we ze aan- en uitzetten. En dat werkt goed samen met variabele energiebronnen als zon en wind.” (bron, zie punt 4)
Het Planburo voor de Leefomgeving (PBL) geeft aan dat er in nederland onvoldoende aandacht is voor deze centrales. (bron)

Natuurlijk moeten we noch het college van BenW noch het Rijk blind vertrouwen. Maar dan graag wel onderbouwen waarom je ze niet gelooft of waar ze in de fout gaan. En aangeven wat de alternatieven zijn. Ook voor de eigen geloofwaardigheid, want wie het eigen standpunt slecht of niet onderbouwt, bewijst zichzelf geen dienst. En loopt het risico in discussies snel onderuit gehaald te worden.

Het volledige collegevoorstel vind je hier onder punt 4. Het wordt woensdag 17 januari vanaf 20.45 uur op de Politieke avond besproken.

Hier vind je de info die Engie zelf geeft over haar gascentrales. De foto komt van deze site en toont de Maxima centrale. Onduidelijk is of dit ook de beoorgde centrale voor Nijmegen is.

Een handtekening tegen de gascentrale zetten kan op Tegengasnijmen.

De link naar de demo van XR Rebellion vind je hier

Reactie Martin Souer (lid Milieudefensie) (8-01)

Bedankt voor het artikel over de voorgenomen Gascentrale Nijmegen, waarin belangrijke overwegingen en informatiebronnen zijn opgenomen!
Mijn belangrijkste kritische opmerking is dat ik het artikel nogal reactief vind.
Er wordt voor een groot deel gereageerd op visies van andere partijen.
Ik mis op een aantal punten de visie van Milieudefensie Nijmegen en Broeikas Nijmegen:
– Welke eindtermijn voor het gebruik van aardgas is acceptabel ? (er vanuit gaande dat 2045 te ruim is)
– Naast CO2-emissie zijn luchtvervuiling (o.a. stikstof) bij het stoken op aardgas een probleem. Vinden jullie dat dit voldoende is meegenomen in de afweging door de gemeente?
– De mogelijkheid van overrulen door het Rijk wordt nogal zwaar ingeschat. Het Rijk zal dat niet zomaar doen. De belangrijkste vraag is of het een goed besluit is. De mogelijkheid van overrulen mag geen excuus zijn voor de gemeente om een verkeerd besluit te nemen. En als milieuorganisaties hoeven we ons hier zeker door te laten leiden. Wij zouden onze eisen op milieugebied juist heel stevig moeten stellen, vind ik!
– Wat is na de overwegingen de afweging en conclusie? Voor of tegen de hybride gascentrale?
Overige opmerkingen:
– Waar in het artikel kritisch wordt gereageerd op te weinig onderbouwing tegen de gascentrale, meen ik tussen de regels te lezen dat dit gaat over XR-Nijmegen. XR wordt dan echter niet expliciet genoemd en ook is niet uit het artikel op te maken of contact is opgenomen met XR. Ik zie XR als een bondgenoot van Milieudefensie in de strijd tegen klimaatverandering. Dus wil er voor pleiten om constructief te overleggen met en reageren op XR. Hetzelfde geldt voor Tegengas.
– Het referendum van Tegengas zou volgens het artikel op het rijk gericht dienen te worden. Ik denk dat het referendum alleen op de gemeente kan worden gericht, nu de gemeente het besluit neemt. Daarnaast verwacht ik dat een landelijk referendum over deze kwestie niet haalbaar is.
Ik hoop hiermee een bijdrage te leveren aan de discussie.
Met vriendelijke groet,
Martin Souer (lid van Milieudefensie)
Reactie Milieudefensie Nijmegen, Ronald Aalders (8-01)
Omdat deze reactie vragen aan ons stelt, reageren wij er op.
Onze reactie is inderdaad reactief. We weten het niet. Ik denk dat we wel aangeven dat bijvoorbeeld een vergunning tot 2045 te lang is. 2035 lijkt veel logischer. Maar het is zeker voor ons lastig om in te schatten hoelang deze gascentrales nodig zullen zijn. Daarnaast dient in de vergunning wat ons betreft opgenomen te worden dat de centrale alleen wordt ingezet als er onvoldoende elektriciteit door andere bronnen geleverd wordt. Omdat die andere bronnen ook worden ontwikkeld, mag je verwachten dat de gascentrale steeds minder vaak gaat draaien. Tenslotte zou een constructie bedacht moeten worden waarin in de vergunning wordt vastgelegd dat deze dient te worden omgebouwd naar gebruik voor waterstof. Of dat juridisch ook mogelijk is kan ik niet beoordelen.
Wat betreft de andere emissies: We merken in ons stuk al op dat, zelfs als je accepteert dat deze centrales een deel van de overgang naar fossielvrij zijn, het nog steeds zo kan zijn dat deze locatie niet geschikt is vanwege de nu al hoge achtergrondvervuiling. Er loopt natuurlijk een procedure van MOB tegen de natuurvergunning die door de provincie wordt afgegeven. We hopen hierover nog meer informatie te krijgen.
Maar hier geldt opnieuw dat je verwacht van degenen die een demonstratie en/of een referendum organiseren, dat ze deze argumenten benoemen. Ook hier geldt weer dat wij onvoldoende kennis om dit nu te beoordelen. Juist daarom missen we die argumentatie.
Het College van BenW gebruikt het argument dat het Rijk met een aanwijzing zal komen. Als zij dit stellen nemen we aan dat dat ook zo is. De informatie vanuit het Rijk bevestigt dat dit wel eens zo zou kunnen zijn.
XR Rebellion en Tegengas Nijmegen zijn inderdaad partijen achter de demonstratie en het referendum. Het referendum wordt in ieder geval door meerdere partijen ondersteunt. Wij hebben goede banden met XR Rebellion en een aantal partijen achter Tegengas en hebben het stuk ook met hen gedeeld. Maar ook goede vrienden zijn het niet altijd eens en mogen elkaar om een verduidelijking vragen.
Johan Vollenbroek (MOB) reageerde nogal uitgebreid. Reden voor ons om hem een viertal vragen voor te leggen. Het resultaat:

1. MOB maakt bezwaar tegen de natuurvergunning die door de provincie wordt afgegeven. Die vergunning lijkt mede gebaseerd op de vergunning van de oude kolencentrale. Interpreteren we jullie bezwaar daarmee goed?
KLOPT. En dat kan niet meer als gevolg van een recent arrest van Europese Hof, maar dat is nog niet geland bij de provincie. De gascentrale is dus niet vergunbaar op deze manier. Een evt vergunning zal tzt door de raad van state worden afgeschoten.

2. Gascentrales staan er om bekend dat ze flexibel zijn. De eis dat de gascentrale beperkt wordt ingezet en alleen in situaties waarin onvoldoende energie uit andere bronnen geleverd wordt. Dat zou kunnen betekenen dat de uitstoot die wordt toegestaan flink verminderd kan worden. Is dat voor jullie een optie.
Waarom niet meteen op waterstof? Er komen straks flinke periodes dat we electriciteit over hebben en waterstof kunnen producerennof importeren.

3. Een andere manier om de uitstoot te beperken is de uiterste datum, nu gesteld op 2045, terug te brengen naar 2035. De doelstelling – ook van het Rijk – is immers fossiele brandstoffen uit te faseren en je dus mag verwachten dat er steeds minder nodig zal zijn met het vorderen van de tijd. Hoe staan jullie daar tegenover?
Een gascentrale in 10 jaar afschrijven? Vergeet dat maar. Dat doet geen bedrijf. Die gaan makkelijk 30 jaar mee.

4. Voor zover uit het voorgaande nog niet duidelijk: zijn deze gascentrales wat jullie betreft een optie tijdens het uitfaseren van fossiele brandstoffen? Door bijvoorbeeld als voorwaarde te hanteren dat ze omgebouwd moeten worden naar waterstof. Hetgeen overigens nog steeds kan betekenen dat de centrale op deze plek onwenselijk is gezien de nu al hoge achtergrondvervuiling.
Nee, het betekent alleen maar dat de transitie gaat worden uitgesteld/vertraagd. Vergelijkbaar met CCS….

Mijn conclusie: een gascentrale vergunnen op grond van historische rechten, zoals nu gedaan, is gedoemd juridisch te stranden.

 

 

Reacties zijn welkom en worden desgewenst geplaatst. Reacties kunnen worden gestuurd naar info@debroeikasnijmegen.nl