In deze tijd van het jaar denken jullie wellicht dat dit over zielige Flappies gaat die zich diep in hun konijnenhol moeten verschuilen om niet bij ons mensen in de braadpan te eindigen. Maar het gaat in werkelijkheid over mensen die zonder het te beseffen in een “rabbithole” belanden. Een figuurlijk konijnenhol dan wel te verstaan.
Het begon allemaal met Alice die door een konijnenhol in vreemde wereld belandde. Een wereld die tegenwoordig bekend staat onder de naam wonderland. Tegen wil en dank via een konijnenhol in een wonderwereld belanden lijkt niet zo ernstig. Maar dat is het wel als sociale media zoals facebook zich ermee gaan bemoeien. En niet alleen voor persoon die het overkomt.
Ik kijk wel eens korte docu’s op youtube en ben zo ook docu’s tegengekomen over mensen die denken dat de aarde plat is. In eerste instantie goed voor een lachsalvo over hun onzinnige redeneringen. Maar gaandeweg kom je erachter dat ze meer gemeen hebben met anderen die de wetenschap ontkennen. Ook als het gaat om bijvoorbeeld klimaatverandering. En dan wordt het toch wat minder lachwekkend.
Mark Twain zei het al: “You can’t reason someone out of something that they weren’t reasoned into in the first place.” Het heeft geen zin om te proberen een wetenschap ontkenner met argumenten op andere gedachten te brengen. De argumenten gaan het in oor in en door het andere oor net zo snel weer naar buiten. De Amerikaanse filosoof Lee McIntyre, die veel onderzoek deed op dit gebied en zelfs een congres bezocht van mensen die geloven dat de aarde plat is, bevestigt dit.
Facebook en andere sociale media spelen een belangrijke rol in de ‘rabbithole’. Zo gauw je eenmaal in de ban bent van bijvoorbeeld de platte aarde zullen de sociale media je daarin bevestigen en je zo verder het ‘rabithole’ in duwen. En dat geldt net zo voor klimaat ontkenners.
Maar toch blijft voor mij de vraag overeind waarom sommige mensen in ‘rabithole’ terecht komen en anderen niet. Waarom geloven zij wel wat anderen niet geloven? Natuurlijk: als je ten onrechte door de staat als fraudeur bent weggezet en daardoor je kind uit huis is geplaatst, dan kan ik me voorstellen dat je geloof in officiële instanties een flinke knauw gekregen heeft.
Maar zou het ook niet zo zijn dat sommigen gewoon geen zin hebben om hun auto te laten staan en daarom gericht op zoek gaan naar “bewijs” dat klimaatverandering een hoax? Bewust op zoek gaan naar een konijnenholletje om zich in te verschuilen?!
RA 3-1-’22